Mở đầu – Góc nhìn từ một lớp học nhỏ ở Rạch Dừa
Có một sự thật mà tôi luôn nhắc học viên tại lớp IELTS Năng Khiếu ở Rạch Dừa, Vũng Tàu: viết Task 2 không chỉ là viết một bài văn 250 từ, mà là quá trình “tư duy bằng tiếng Anh”. Trong lớp nhỏ chỉ 5–7 người, tôi dễ quan sát từng học viên, và điều tôi thường thấy là nhiều bạn có vốn từ, có kiến thức, nhưng chưa biết “sắp xếp suy nghĩ”. Khi tư duy còn rối, câu chữ sẽ rối theo. Vì thế, muốn viết tốt, ta phải bắt đầu từ việc rõ ràng hóa cách nghĩ.
Bài viết này giống như buổi hướng dẫn chuyên đề mà tôi thường dạy: làm sao để bạn đi từ một câu hỏi Task 2 → ý tưởng → dàn ý → bài luận hoàn chỉnh, một cách tự nhiên, học thuật và thuyết phục.
Hiểu đúng bản chất Task 2 – nền tảng của tư duy viết
Điều đầu tiên tôi muốn bạn nắm: IELTS Writing Task 2 không chấm “văn hay”, mà chấm logic, khả năng lập luận và cách biểu đạt học thuật.
Nhiều bạn khi mới bắt đầu thường làm một trong ba điều sau: hoặc viết lan man, hoặc cố nhồi từ vựng cao siêu, hoặc triển khai ý giống văn tiếng Việt dịch sang tiếng Anh. Cả ba đều làm điểm của bạn giảm.
Người chấm muốn thấy bạn hiểu câu hỏi, trả lời đúng trọng tâm, trình bày theo hệ thống, và kết nối ý bằng mạch lập luận rõ ràng. Tất cả điều đó đều bắt nguồn từ tư duy trước khi đặt tay lên bàn phím.
Khi học viên hỏi tôi: “Thầy ơi làm sao viết hay hơn?”
Tôi luôn đáp: “Viết hay xuất phát từ suy nghĩ rõ.”
Cách phân tích đề – bước đầu tiên nhưng quan trọng nhất
Khi nhìn vào đề Task 2, bạn đừng viết ngay. Thay vào đó, hãy tự hỏi 3 câu:
- Đề đang yêu cầu mình làm gì? (bày tỏ ý kiến, thảo luận hai quan điểm, giải pháp, lợi–hại…)
- Phạm vi trả lời nằm ở đâu?
- Quan điểm hoặc hướng tiếp cận hợp lý nhất là gì?
Một lỗi phổ biến ở học viên Việt Nam là đọc nhanh và hiểu sai trọng tâm. Chỉ cần lệch 10% ở phần phân tích đề, bài viết sẽ lệch 50% ở điểm số.
Trong lớp, tôi thường cho học viên dành 1 phút phân tích đề, rồi nói lại bằng chính lời của mình:
“Đề này muốn mình làm gì?”
Khi bạn diễn đạt lại được bằng tiếng Việt một cách ngắn gọn và chính xác, bạn đã nắm đúng vấn đề.
Dàn ý – chiếc bản đồ dẫn lối bài luận
Nhiều người sợ lập dàn ý vì nghĩ nó mất thời gian. Thực ra, đó là cách tiết kiệm thời gian nhất. Một dàn ý tốt giúp bạn giảm 70% lỗi trôi ý, lặp ý và viết lan man.
Cấu trúc dàn ý tôi thường dạy học viên:
Mở bài
– Paraphrase câu hỏi theo cách tự nhiên.
– Khẳng định quan điểm hoặc hướng xử lý (thesis).
Thân bài
Gồm 2 đoạn, mỗi đoạn chỉ tập trung một luận điểm chính.
Không gộp quá nhiều ý, vì người chấm cần sự rõ ràng hơn là sự phức tạp.
Cách triển khai 1 đoạn đơn giản nhất là: Luận điểm → giải thích → mở rộng → ví dụ.
Khi học viên thực hành bộ khung này vài lần, việc viết trở nên nhẹ nhàng hơn nhiều.
Kết bài
– Tóm tắt lại lập luận.
– Khẳng định lại quan điểm (nhưng không lặp lại nguyên câu đã dùng ở trên).
Dàn ý Task 2 không phải thứ cứng nhắc, mà là một công cụ giúp suy nghĩ của bạn có trật tự.
Nghệ thuật phát triển luận điểm – điều tạo nên sự thuyết phục
Một bài Task 2 mạnh không phải vì dùng từ “khủng”, mà vì lý lẽ đủ chặt.
Khi hướng dẫn lớp IELTS, tôi thường yêu cầu mỗi bạn viết đúng 1 câu “topic sentence” cho từng luận điểm. Sau đó cả lớp phân tích xem câu đó có:
– rõ ràng không
– trả lời đúng câu hỏi không
– chứa chỉ một ý duy nhất không
Chỉ riêng việc thuần thục cách viết topic sentence đã có thể kéo điểm Coherence & Cohesion lên đáng kể.
Khi đã có topic sentence tốt, phần còn lại chỉ cần đi theo một mạch logic:
– Vì sao điều đó đúng?
– Nó dẫn đến hệ quả gì?
– Có ví dụ minh họa không?
Quan trọng nhất: đừng mở ra nhiều nhánh ý trong một đoạn. Một đoạn – một thông điệp.
Cách dùng từ nối tự nhiên – bí quyết không bị chấm thấp vì “overuse”
Từ nối là công cụ, không phải điểm số. Nhiều bạn cố gắng dùng 10–15 từ nối trong vài đoạn văn để “cho đủ tính học thuật”, nhưng thực tế người chấm lại muốn sự tiết chế.
Bạn chỉ cần dùng từ nối khi chuyển ý hoặc tạo mối quan hệ logic thật sự.
Ví dụ:
– Để đối lập: however, nevertheless
– Để bổ sung: in addition
– Để kết quả: therefore, as a result
Điều quan trọng nhất: không dùng từ nối khi không cần thiết.
Một bài band 7 trở lên thường dùng rất ít but chính xác.
Từ vựng học thuật – nên học theo cụm, không học từ lẻ
Trong lớp, tôi thường nhắc học viên:
“Hãy học theo collocation, không học theo danh sách từ.”
Vì trong Task 2, sự tự nhiên của cách kết hợp từ quan trọng hơn độ “kêu” của bản thân từng từ.
Ví dụ:
– government intervention
– environmental degradation
– social stability
– digital literacy
Những cụm này dễ dùng, hợp ngữ cảnh và ăn điểm tốt.
Ngoài ra, bạn không cần nhét thật nhiều từ khó. Chỉ cần từ đúng, vừa phải, ăn khớp chủ đề, bài sẽ mượt và học thuật.
Luyện tư duy viết mỗi ngày – cách học thông minh nhất
Tư duy viết không đến từ việc làm cả bài mỗi ngày. Nó đến từ việc luyện những “mảnh nhỏ” của quá trình viết:
- luyện phân tích đề
- luyện viết mở bài
- luyện viết topic sentence
- luyện phát triển 1 đoạn thân bài
- luyện paraphrase câu hỏi
Học viên trong lớp thầy thường chỉ cần 20 phút mỗi tối:
– 5 phút phân tích 1 đề
– 5 phút viết mở bài
– 10 phút viết 1 đoạn thân bài
Khi duy trì 3–4 tuần, sự tiến bộ rất rõ: ý sắc hơn, câu trôi hơn, quan điểm chắc chắn hơn.
Một bài luận mẫu minh họa – triển khai tư duy vừa học
Introduction
Public transportation has long been a crucial component of urban planning, and debates continue regarding whether governments should allocate more funding to this sector. I believe that prioritising investment in public transport is essential because it brings significant social and environmental benefits.
Body Paragraph 1
To begin with, an efficient public transport system greatly enhances people’s mobility. When buses and trains run punctually and remain affordable, citizens can more easily access workplaces, schools, and essential services. This not only saves valuable time but also improves overall productivity. For instance, the optimisation of Seoul’s metro network has substantially reduced average commuting times and boosted the city’s economic performance.
Body Paragraph 2
Furthermore, investing in public transportation is a practical solution to mitigating environmental problems. A decrease in private vehicle usage leads to lower emissions, reduced congestion, and better air quality. Singapore exemplifies this approach, as its continual expansion of the MRT network has helped maintain a clean, sustainable urban environment.
Conclusion
In conclusion, increasing government investment in public transport is a necessary and forward-looking strategy. Improvements in quality of life, social productivity, and environmental sustainability demonstrate that this is the most appropriate course of action for any modern nation.
Lời kết – Viết tốt không phải nhờ cảm hứng, mà nhờ tư duy rõ ràng
Nếu có điều gì tôi muốn bạn nhớ sau bài viết, thì đó là: tư duy quyết định bài luận Task 2. Khi bạn biết phân tích đề, biết chọn hướng trả lời, biết tổ chức luận điểm, bài viết sẽ tự động trở nên mạch lạc và học thuật hơn.
Những kỹ thuật này không phải lý thuyết suông. Chúng được áp dụng mỗi ngày trong lớp IELTS Năng Khiếu ở Rạch Dừa, nơi thầy kèm từng học viên sát sao trong nhóm nhỏ 5–7 bạn. Sự cá nhân hóa đó khiến tiến bộ diễn ra rất nhanh – không phải nhờ may mắn, mà nhờ đúng phương pháp.
Bạn hoàn toàn có thể rèn tư duy viết học thuật như vậy ở nhà. Chỉ cần đi từng bước, đều đặn và đúng cách, bạn sẽ thấy Task 2 không còn đáng sợ, mà trở thành một kỹ năng bạn làm chủ được.
