Khi lần đầu nhìn vào một bài IELTS Reading dài gần 1000 từ với 13–14 câu hỏi, nhiều học viên thường lúng túng, đọc đi đọc lại mà vẫn không biết phải trả lời từ đâu. Thật ra, việc mất điểm trong Reading hiếm khi đến từ vốn từ hạn chế hay khả năng hiểu bài kém, mà chủ yếu là do chưa biết cách tiếp cận từng dạng câu hỏi và chưa hình thành chiến lược đọc có mục tiêu.
Dành thời gian phân tích từng dạng, học cách xử lý thông tin theo mạch logic, bạn sẽ thấy rằng Reading trở nên dễ quản lý, không còn là một khối chữ khổng lồ mà là một chuỗi thông tin có thể khai thác có hệ thống.
True / False / Not Given
Đây là dạng câu hỏi nhiều người lầm tưởng dễ nhưng thực ra rất “bẫy”. Nhiều thí sinh đọc từng câu, dịch từng chữ, và chọn True hoặc False mà không kiểm tra kỹ, dẫn đến sai vì paraphrase tinh vi hoặc thông tin ẩn trong câu.
Cách xử lý hiệu quả:
- Xác định từ khóa chính trong câu hỏi: danh từ, số liệu, tên riêng.
- Quét passage để tìm paraphrase, đừng nhìn từ khóa giống hệt. Tập trung vào ý nghĩa câu, cách tác giả diễn đạt.
- So sánh ý nghĩa chứ không phải từ ngữ: True khi ý trùng khớp, False khi trái ngược, Not Given khi bài không cung cấp đủ thông tin.
Phương pháp luyện:
- Đánh dấu câu trả lời tiềm năng ngay trên passage.
- Tự đặt câu hỏi: “Câu này có đủ bằng chứng để khẳng định đúng hay sai không?”
- Luyện nhiều lần với các bài Reading khác nhau, đặc biệt là các đoạn nhiều paraphrase, để phản xạ nhận diện thông tin nhanh hơn.
Lưu ý thực chiến: Học viên thường bỏ qua Not Given vì sợ mất điểm, nhưng thực tế đây là câu mà người thi thông minh sẽ không đoán bừa.
Multiple Choice
Multiple Choice kiểm tra khả năng nắm chi tiết và nhận diện paraphrase. Lỗi phổ biến là đọc cả đoạn rồi cố tìm đáp án, vừa mất thời gian vừa dễ chọn nhầm.
Chiến lược từng bước:
- Đọc câu hỏi, gạch keyword quan trọng.
- Quét passage để định vị thông tin liên quan, xác định paraphrase.
- Loại bỏ các đáp án mâu thuẫn hoặc quá tổng quát.
- Nếu hai đáp án gần như giống nhau, chọn đáp án bao quát nhiều thông tin nhất.
Phương pháp luyện:
- Tập làm bài theo nhóm keyword: gạch từ quan trọng, khoanh passage liên quan trước khi đọc chi tiết.
- Sau khi xác định đáp án, tự giải thích lý do loại bỏ các đáp án sai. Đây là cách rèn tư duy phân tích, giúp tránh chọn nhầm trong phòng thi.
Matching Headings
Dạng này đánh giá khả năng nắm ý chính của từng đoạn, không phải chi tiết. Sai lầm phổ biến là dựa vào từ khóa trùng lặp, dẫn đến chọn heading sai.
Cách tiếp cận:
- Lướt đoạn, chú ý câu đầu và câu cuối, xác định ý chính.
- Tự hỏi: “Đoạn này đang muốn nói điều gì?”
- Loại bỏ headings quá chi tiết hoặc chỉ nói về một ví dụ.
Phương pháp luyện:
- Viết tóm tắt 3–5 từ cho mỗi đoạn.
- So sánh với danh sách headings và chọn tiêu đề phù hợp nhất.
- Luyện nhiều passage để nhận diện cách tác giả xây dựng ý chính.
Matching Information
Dạng này yêu cầu tìm thông tin cụ thể, ví dụ như số liệu, tên riêng, hoặc ví dụ minh họa.
Chiến lược:
- Xác định keyword trong câu hỏi.
- Quét passage để tìm paraphrase hoặc cụm từ tương ứng.
- Đọc 1–2 câu xung quanh để chắc chắn.
Phương pháp luyện:
- Khi luyện passage, thử tự đánh dấu vị trí chứa keyword trước, sau đó tự giấu passage, chỉ nhìn câu hỏi và đoán vị trí.
- Đây là cách rèn phản xạ định vị nhanh và tăng độ chính xác.
Sentence Completion / Summary / Note Completion
Các dạng này kết hợp nắm chi tiết và mạch logic.
Cách làm:
- Xác định loại từ cần điền.
- Tìm paraphrase trong bài.
- Kiểm tra các chỗ trống nối với nhau hợp lý về ý nghĩa và ngữ pháp.
Phương pháp luyện:
- Tự tạo sơ đồ tóm tắt passage, điền chỗ trống trước khi so đáp án.
- Khi quen, bạn sẽ đọc passage chủ động hơn, biết đoạn nào quan trọng, đoạn nào chỉ minh họa.
Yes / No / Not Given
Khác với True/False, dạng này kiểm tra quan điểm tác giả.
Chiến lược:
- Đọc đoạn để hiểu lập luận tổng thể, không đọc từng chi tiết.
- Yes nếu tác giả đồng tình, No nếu phản đối, Not Given nếu không đề cập.
Phương pháp luyện:
- Sau mỗi đoạn, ghi lại ý kiến tác giả bằng 1–2 câu.
- Khi làm bài, đối chiếu với câu hỏi, dễ chọn Yes/No/Not Given chính xác hơn.
Cách tổng hợp để tăng điểm Reading
- Luôn đọc câu hỏi trước, passage sau để biết mình cần tìm gì.
- Nhận diện keyword và paraphrase trước khi đọc.
- Áp dụng chiến lược riêng cho từng dạng câu hỏi.
- Đọc theo mạch logic, đừng dịch từng câu.
- Nếu bỏ lỡ chi tiết, đánh dấu và quay lại, không làm gián đoạn nhịp đọc.
Khi bạn luyện theo cách này, passage dài không còn là áp lực, mà trở thành bài luyện tư duy. Bạn sẽ đọc có mục tiêu, xác định chính xác thông tin, tránh các bẫy paraphrase và tăng tốc độ xử lý. Đây chính là cách để nâng band điểm IELTS Reading bền vững.
